Finally, I got a chance to visit the 30 KG exhibition at the Berlin Global — in the Berlin exhibition in the controversial Humboldt Forum. Indeed, it is hard to call “the 30 KG” an exhibition, as it is a corner in the exhibition halls of the Berlin Global. At the entrance, after the museum professionals’ kind greetings and information concerning the exhibition halls and the wristbands as part of the visit — which will be discussed in another blog post —, I said: “Thanks for the info, but I had seen the exhibition before and experienced the wristband. I want to get to the 30 KG exhibition.” As I finished, I saw how their eyes got a blank, confused look. I understood their reaction as I got to the point: It is just two mid-scale walls at the corner — more like an art installation rather than an exhibition with a narrative, and it is not only because it has an object installation in the middle.
The exhibition design is composed of a boarding pass on one wall introducing the exhibition textually, more texts on the other wall, and an object installation that items are split out of a suitcase in the middle, again, along with texts. It reminded me of a crucial statement in a curatorship workshop I attended years ago: “Nobody visits an exhibition to read.” We were working on writing for exhibitions, and the workshop conductor showed different welcoming and information texts and labels to explain the core elements of curatorship. The corner I was looking at in the Berlin Global exhibition halls is the opposite of what we discussed in that workshop.
One quickly gets the point: Some issues concerning the migrant women from Turkey living in Berlin are on display. However, it is hard to get what the issues are. Hence, one asks themselves: What is the propositional statement of this corner in the exhibition? I mean, what are the objectives and vision for making this exhibition corner itself, and what are the objectives and vision for displaying this at Berlin Global?
It definitely needs a particular post to discuss how and why not to design an exhibition on migration and gender by bringing together several unrelated topics along with long texts, but I keep the discussions around a general and crucial question for this post: Why so drama? — Why can’t we discuss migrant and refugee women’s years-long fighting and achievements in Berlin? We must keep telling our (hetero-)sexist and racist discrimination experiences in daily life by all means. Nevertheless, we can still make them visible and audible by telling the story from the achiever’s / survivor’s side, not the oppressed one’s / victim’s.
In my pre-visit comments post, I have already mentioned how problematic I find applying a narrative of a particular migration story from Turkey to define the concept of losing in migration. Plus, the title is incorrect — one can bring less than 30 KG to Germany when it concerns the baggage rights on one flight ticket.
“Dear all, gather together; I have to make an announcement!” — In my first post, I did not mention this topic on purpose because it felt too much at once. However, after talking with my friends each time I informed them about “the 30 KG”, they all got confused: “But one can only bring 20 something kilo, right?” Right — you did not miss any info, dude, but they did. For those unfamiliar with flying to Turkey, almost all airline companies have a ticketing policy selling flights under different categories with different baggage kilos. However, there is no 30 kg option unless you pay for the extra baggage.
I questioned a lot about what I was expecting from “the 30 KG”. I guess I finally found it: The reflection of the PR campaign at the opening into the exhibition corner — despite its historically and culturally inappropriate title, inviting a popular singer from Istanbul for a concert followed by a discussion hosting her at the opening brought me some hope before my visit. However, at one of the corners of the Berlin Global exhibition, I was trying to understand the selection policy of seven women for the exhibition: Why could six women have only talked about a chosen object; in contrast, only one had the chance to tell her story longer? From her text, we understand that “the chosen one” is a trans refugee woman. Then who are the other women? Why are these six women on display in the object installation while one object got separated and was put on a pedestal within a glass box? The most important one is that if “the chosen one” has any purposes aligned with the exhibition’s narrative, why can one not get it at first gaze? Are art and exhibition not supposed to talk alone, and do labels provide secondary information? I have to admit, I was also hoping to get some more hints about talking about the change in migration by signifying the concepts with “loss in kilos,” but I could not find any. I still keep questioning why they did not bring more items later in the years. Are they restricted from entering Turkey and do not have any contacts for transportation? I am stuck in questioning because I still do not know any of these women except one.
I got surprised when I saw Michelle (Demischevic) at “the 30 KG.” We met at an event on March 8, 2019 — where she was the moderator, and I was one of the speakers (in the name of DaMigra e.V.). We had a quite reproductive discussion and so much fun that day and a couple more times as we met friendly afterward. Due to the daily load, we could not have been catching each other recently. I read Michelle’s text in the exhibition by feeling her suffering — again. As it also concerns my professional occupation, we have discussed how her rights have been violated in Berlin several times. Once, she told me how racist and transphobic her teacher was at the german class that Michelle had to attend since it was offered free of admission by the job center as part of her job-seeking files — because, in Germany, it is still no german – no proper job policy.
Despite all her anger and frustrations, Michelle has always been fighting for her rights by making fun of her stories. Due to her refugee status, she cannot go to Turkey. When I first visited Istanbul after the COVID-19 pandemic, I asked Michelle what she had been missing in Berlin. She started giggling: “Love, bring me Turkish coffee cups, but please be fashionable; I trust you.” I did. I also brought a small bag full of gifts from her friend.
I am not telling this short anecdote to contradict what Michelle said in “the 30 KG.” On the contrary, I want to highlight how the primary point of losing in forced migration is missing in the exhibition narrative: Travel bans and restricted mobilization of refugees and not only in international traveling but even in Germany. According to § 12a (AufenthG) – the Residence Act of Germany – people with certain humanitarian residence permits may be subject to the residence requirement, i.e., one must live in a specific city and/or in a particular apartment/community shelter and may not move. When one finds a job in another city or a federal state where they are not registered, they must inform immigration authorities and ask permission to move. Due to long waiting periods for an appointment at immigration authorities, refugees are subject to losing job offers. Restricted mobilization also has a high impact on gender-based violence cases. When there is no free space in women’s shelters in the registered city or the federal state, the one affected by violence cannot move to a safe space in another city or the federal state. In their book, AktenEinsicht: Geschichten von Frauen und Gewalt (in raw translation: File Insight: Stories of women and violence), lawyer Christina Clemm tells the violent story of a refugee woman who got stabbed by her husband in a refugee shelter, even though the woman had several times reported his abusive husband to the shelter authorities.
Conclusively, when I tell the short anecdote above, I am precisely talking about feminist solidarity networks that we, migrant women from different geographies living in Berlin, have established since the early years of migration history in Germany. Today, as all these networks get more substantial and more comprehensive with international and intersectional feminism, thematizing migration and gender only from the experiences of one group of women from one particular country and conceptualizing the change in migration with “loss in kilos” ain’t sufficient to discuss the diversity in Berlin, which is also controversial the claim of Berlin Global, as it is the Berlin exhibition of the Humboldt Forum. Instead of dramatizing the migration and capturing it in dramatic personal stories, I believe it requires more political discourses to discuss equal rights for ALL in all areas of life, especially concerning the (hetero-)sexist and racist discrimination against migrant and refugee women, girls, and queer people.
#MMKDRöportajlar serisi başladı! İlk röportaj benden; Mardin Müzesi Müdürü Nihat Erdoğan ile geçtiğimiz haftalarda galası yapılan ve kentin somut olmayan kültürel mirasına odaklanan filmleri “Mardin’in Sesleri”nden yola çıkarak müzenin güncel çalışmalarını konuştuk: “Şu anda teşhir ve tanzim yenileme çalışmaları yapılan ve Nisan 2016′da kapılarını yeniden ziyaretçilerine açacak olan Mardin Müzesi, kentliyle yakın ilişkiler kuran, hem kentin hem de bölgenin kültürel çeşitliliğinin altını çizen, farklı kültürlerin bir aradalığının zenginliğini vurgulayan; “özetle, geçmişin özümlenerek bugünün kavrandığı ve geleceğin kurgulandığı bir kurum olarak hizmetlerine devam edecektir.””
Müze Gazhane, açılışını uzaktan, sosyal medya üzerinden takip edebildiğim kadarıyla, kentliye tam da ihtiyaç duyulan bir anda heyecan getirdi. Sebebi basit: Bir endüstriyel miras yapısı mahallelinin önderliğinde başlatılan ve yıllar süren akademik ve politik mücadeleler sonucunda yıkımdan kurtarıldı ve uzun yıllara yayılan restorasyon çalışmaları Ekrem İmamoğlu yönetimi tarafından tamamlanarak kamusal mekâna dönüştürüldü. Peki, bu mekân biz kentlilere ne vaad ediyor?
1993 yılında gaz üretimine son verilen mekânın günümüze uzanan yolculuğunu ve İstanbul’da yer alan diğer gazhane miraslarına dair planlarını, İBB, hazırladıkları videoda kapsamlı bir şekilde anlatmış.
Videoda sıkça duyduğumuz ifade ‘yaşam alanı.’ Benim vaad olarak değerlendirdiğim de tam bu ifade. Emre (Erbirer) açılıştaki ziyaretinin ardından hazırladığı tweet zincirinde planlanan hizmetlere dair eleştirel yorumlarda bulunmuş. kültür.limited’da yayınlanan yazısında da bu yorumlarını hem çağdaş müzecilik kavramları hem de kültür yönetimi açısından değerlendirip güzel bir tartışma zemini hazırlamış. Son İstanbul ziyaretimde Müze Gazhane’yi dolaşırken, Emre’nin yazısının sonunda dikkat çektiği noktaları yeniden düşündüm:
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, Müze Gazhane’nin açılışında Çırpıcı’da ve Yedikule’de açmayı plânladıkları başka yaratıcı kampüslerden de bahsetti. Kuşkusuz İstanbul’un bu gibi alanlar kazanması çok değerli. Ancak bununla beraber bu alanların kente ve kamuya kazandırılırken tarihini, mirasını ve hafızasını doğru aktarmak, bileşenlerini ve katılımcılarını sürece doğru dâhil etmek, yaratıcı ekonomideki rolünü iyi belirlemek ve stratejik tasarımdan yararlanarak karar almak şart.
Müze Gazhane, ilk bakışta, sunduğu bazı hizmetleri yeniden değerlendirmeye ihtiyaç duyuyor gibi görünse de, naçizane fikrim, en temel soru(n) erişim. Erişilebilirlik birçok farklı bileşeni bir arada düşünmeyi gerektiren bir kavram. En basit haliyle üç adımda düşünecek olursak, öncelikle, kentsel planlama açısından mekâna erişim; daha sonra, müze mekânında yer verilen sergiler aracılığıyla bilgiye erişim ve son olarak, farklı ziyaretçi gruplarının sunulan hizmetlere erişimi. Örneğin, mimari tasarımda rampalara ve asansörlere bazı bazı alan verilirken alandaki yönlendirmeler ve sergiler görme ve işitme engelliler için erişilebilir mi? Mekânın 300 arabalık otoparkı bütün tanıtımlarda övünçle bahsedilirken, Hasanpaşa’nın tek şeritli ve tek yönlü sokaklarında böylesine bir trafik akışı erişilebilir bir kentsel planlama mı? İBB’nin kentin farklı noktalarında halihazırda bulunan otoparkları ve iskeleleri ile Müze arasında uygulanacak bir shuttle servisi daha kolay ulaşım imkânı sunmaz mı? Sergi planlaması, Ekrem İmamoğlu’nun paylaştığı kısa videodan da anlaşıldığı üzere, İstanbul’un halihazırdaki problemlerinin altını çizmek ve kentlileri kentsel dönüşüm, iklim krizi ve özellikle de Kanal İstanbul konularında bilinçlendirmeyi hedeflese de filtrelenerek basitleştirilmeyen ve yalın bir dille aktarılmayan bilgiler ne kadar erişilebilir?
Müze, kavram olarak, İBB’nin Gazhane’yi yeniden işlevlendirme misyon ve vizyonunda nasıl bir rol oynuyor, belirsiz. Çünkü bir müze, en yalın ifadeyle, bir koleksiyondan oluşur. Nedir Müze Gazhane’nin koleksiyonu? Karikatür ve Mizah Müzesi, İklim Müzesi ve Bilim Merkezi birer koleksiyon mudur? ICOM’un yeni müze tanımında madde madde listelendiğine göre Müze Gazhane ne yapar (toplama, koruma, belgeleme, araştırma, sergileme, yayınlama) ve de nasıl yapar (iletişim-diyalog, kâr amacı gütmez, erişilebilirlik, kapsayıcı, sürdürülebilirlik, yenilikçi, multidisipliner, interaktif)? Müze Gazhane’nin turistik içerik dışında herhangi bir bilgi sunmadıkları internet sitesinde de Müze’nin misyon ve vizyonuna ulaşamıyoruz. İçerik planlamasıyla ilgili o kadar bilgi verilmemiş ki, Müze Gazhane’nin yönetimini üstlenen ekibi bile tanıyamıyoruz.
Müze Gazhane’nin sosyal medya duyurularından anlaşılıyor ki söyleşiler, tiyatro-konser vb. gösteriler, kitap satışı, kafe-restoran işletmeciliği ya da pilates ve yoga dersleriyle mekânda bir ‘yaşam alanı’ kurulmaya başlanmış bile. Peki, kentlilerin ilgisi? Mesela, kim bu katılımcılar? Etkinliklere gerçekten ilgilerini çektiği veya ihtiyacını hissettikleri için mi katılıyorlar yoksa ‘başka alternatifimiz yok’ mu diyorlar?
Müze Gazhane’nin yolu uzun. İBB yönetiminin heyecanı yüksek. Mekân ziyaretçilerinin de hangi gruptan olursa olsun belli ki gençliği bakî. Masa başlarında yapılan planlamalarla değil, mahalleliyle ve kentliyle yapılacak ‘ihtiyaç analizleri’ doğrultusunda yaşayan bir alan kurmak da mümkün. Bir endütriyel miras yapısının kentsel mekâna dönüştürülmesi başlı başına bir başarı. Sadece, müze olmak zorunda mıydı? Neden yalın bir halde Hasanpaşa Gazhanesi denilemedi? Müze kavram olarak bir mekânı daha mı prestijli tanımlıyor? Müze, müzecilik işlevlerini yerine getiremeyen mekânların vitrinlerini parlatmak için kullanılan bir ‘konsepte’ dönüştüğünde Türkiye’de müzecilik çalışmalarına verilebilecek zararlar neler?
Yıllar önce bir araştırma projesi üzerinde çalışmaya başlamıştım: Belediyeler neden müze kurar? Türkiye’deki belediye müzelerini koleksiyonları, hizmetleri ve hedef kitleleri açısından inceleyecek ve çağdaş müzecilik ekseninde bir analiz yazacaktım. Projeye fon da sağlanmıştı ama sonra birtakım iletişimsizlikler ve vazgeçişlerle planlama aşamasında kaldı. Evet, yerel kültürel mirası korumak, saklamak ve sergilemek yerel yönetimlerin işi, ancak bu işin de şüphesiz bir politikası var. Araştırmadaki analizin amacı, yerel yönetimlerin müzecilik politikalarını incelemekti. Müze Gazhane’ye bu gözle de bakmak lâzım. İBB’nin kültürel miras ve müzecilik politikaları. Ufukta kurulmakta olan bir müze daha var, İstanbul Kent Müzesi.
Masumiyet Müzesi sesli rehberinden tadımlık…
Müzeyi romanı okuduktan çok sonra ya da romanı okumadan önce gezenler için hatırlatıcı / bilgilendirici bir rehber.
A very small piece of Museum of Innocence audioguide, narrated by Orhan Pamuk… A reminder / informative guide for those who visit the museum after a long time that they have read the book or who have not yet read the book.
(Audioguide in English is available at the museum)
Bundan yıllar önce, Zarif ve Dinen Makbûl‘e dair ilk düşünceler zihnimde belirmeye başladığında, araştırma sorumun ham hali şuydu: siyasi muhafazakârlıktaki değişim nasıl oluyor da muhafazakâr hayat tarzları üzerinde hızlı bir dönüşüme yol açıyor?
s. 157
ODTÜ’de yürütülen doktora araştırmasına dayanan bu kitapta, araştırmacı Aksu Akçaoğlu, Ankara’nın tek bir semtine odaklanarak Çukurambar’da, makbûl muhafazakâr vatandaşın izini sürüyor. Zarif ve Dinen Makbûl: Muhafazakâr Üst-Orta Sınıf Habitusu başlıklı çalışma, İslâmcılık ve muhafazakârlık arasındaki geçişken ilişkiyi içeren literatür tartışmasıyla birlikte, ilk olarak, kavramları tanıtıyor.
Kısacası, muhafazakârlık-İslâmcılık ayrımı sentetiktir. İslâmcılık muhafazakârlığın Türkiye’de bürüntüğü formlardan biri olup yakın bir geçmişe kadar meşru muhafazakârlık sınırlarının dışında kalmıştır. AKP’nin kurulmasıyla İslâmcı muhalefet düzenle bütünleşmekle kalmadı, aynı zamanda meşru muhafazakârlığın tanımını, İslâmcılığı kapsayacak şekilde genişletti. Dolayısıyla, çalışma boyunca muhafazakârlık kavramını kullandığımda, İslâmcılıktan farklı bir görüşü değil, İslâmcılığı da kapsayan daha genel bir siyasi görüşü kastediyorum.
s. 19
Çukurambar’daki değişimi gözlemleme gayesi tabii ki tesadüfi bir istek değil. Araştırmacının sunduğu Türkiye yakın dönem siyaset tarihine dair mahallenin sosyo-ekonomik tasfirinin ardından öğreniyoruz ki, AK Parti milletvekilleri, 2002’deki seçimleri takiben, Çukurambar’a taşınıyor ve bu da eski bir gecekondu mahallesi olan bölgenin sınıfsal değişimini hızlandırıyor.
Mahalledeki vekil yoğunluğu, Çukurambar’daki dönüşümü daha da hızlandırdı. Mahallenin alt yapı ve yol sorunları hızlı bir şekilde giderildi. Buna ek olarak, belediye mahalledeki binalar için getirdiği kat sınırını artırma kararı aldı. 2002 öncesi inşa edilmiş ve genelde on katı geçmeyen apartmanlarla karşılaştırıldığında, yeni çok katlı binalar mahalledeki nüfus yoğunluğunu arttırdı.
s. 73
Çalışmanın zemini etnografik veriye dayanıyor. Bourdieu’nün habitus kavramını çok sık görülmeyen bir kentsel araştırma yöntemi olarak kullanan araştırmacı, sahayla, mahallede Mesnevi sohbetlere ve ney kurslarına katılarak ilişkileniyor.
Yabancısı olduğum muhafazakâr orta sınıfların sosyal hayatlarını yakından gözlemlemekle kalmadım, ayrıca bu hayata katılımımı da incelemeye dâhil ettim. Böylelikle, muhafazakâr habitus araştırmamın hem konusu hem de yöntemine dönüştü.
s. 54
Araştırmanın en ilginç yanlarından biri uygulanan etnografik yöntem. Habitus, Bourdieu’ye göre kişinin her yere birlikte taşıdığı bavuludur. Toplumu ekonomik ilişkilenme üzerinden incleyen Bourdieu’ye göre, bavulumuzu sahip olduğumuz sosyal, ekonomik ve kültürel sermayeler oluşturur. Buna göre, araştırmacının kendi habitusunu katılımcılık ötesinde araştırma konusunun faili olarak incelemeye dâhil ettiğini görüyoruz. Başka bir ifadeyle, bireyin, araştırma konusu olan habitusu nasıl edindiğini kişisel deneyimiyle inceliyor.
Etnografik bir araç olarak habitus, aslında katılımlı gözlemcilikle benzeşir. Fakat, katılımlı gözlemcilik, yerlinin bakışıyla gözlem yapmanın önemini vurgularken, habitus düşünümsel bir şekilde gözlemlenmek üzere, katılımı etnografik araştırmanın merkezine taşır. Bu nedenle, habitusu temel alan bu etnografik yöntem, gözlemci katılımcılık olarak adlandırılabilir.
s. 56
Yaptığı bir dizi literatür araştırması, gözlem, katıldığı eylem ve mülâkatlar sonunda araştırmacı, günümüz makbul üst-orta sınıf muhafazâkarın dini hasssasiyetlerle belirlenen tüketim alışkanlıklarından yola çıkarak tanımını yapar. Araştırmacıya göre bu tanım yeni bir kimlik inşaası içermemekle birlikte, kitlesel tüketim alışkanlıklarına dinen makbûl bir biçim verilmesidir.
Bugünün makbul muhafazakârı her şeyden önce, ekonomik ürünlerle kurulan yeni bir ilişkinin ürünüdür: Lüks sitelerden alınan ve gösterişli bir şekilde döşenen daireler, rengârenk tesettür estetiği ve beden fetişizmi, rafine damak tadı arayışı ve çocukların eğitimi için ayrılan büyük bütçeler muhafazakârların ekonomik ürülerle kurdukları yeni ilişkileri temsil eder.
s. 109
Son olarak, bu araştırma, okuyucuya, gerçek müslüman kimliği, muhafazakâr yaşam ve kapitalizm eleştirisi, lüks tüketimin islâmdaki yeri ve muhafazakâr yaşamla şekillenen siyasi görüş tartışmalarına dair zengin bir içerik sunuyor. Örneğin, üst-orta sınıf muhafazakâr habitusun nasıl oluştuğunun izlerini süren araştırmacı, görüşmecilerinin hepsinin AK Parti döneminden memnun olduklarını belirtiyor.
Sahada neredeyse herkesten duyduğum ortak şikâyet, AKP öncesi sosyal hayatta maruz kalınan laik baskılardır: Hatice türbanlı olduğu için, mesleği olan öğretmenliği yapamadı; Burhan Yeni Şafak okuduğu için iş arkadaşları tarafından dışlandığını düşünüyor; Eren üniversitede öğrenciyken hocalarının muhafazakâr öğrencilere karşı çifte standart uyguladığını düşünüyor; Mustafa tesettürlü olan eşiyle önceleri Kızılay’da dolaşırken kendilerine kötü bakıldığını ifade ediyor.
Müze dükkânı işletmeciliği zor bir alan. Müzenin en önemli gelir kaynaklarından birini oluşturuyor. Bu açıdan, ihmal edilmemesi de gereken bir alan. Başarılı bir müze dükkânı işletmeciliğinin anahtar kelimeleri arasında ürün seçimi, fiyatlandırma ve çeşitlilik en başta geliyor. Cazibe ise gizli özne.
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
